ಬೆಂಗಳೂರು: ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ನೇತೃತ್ವದ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸರ್ಕಾರವು ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರಮುಖ ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಆರು ಮಹತ್ವದ ಮಸೂದೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ರಾಜ್ಯಪಾಲ ಥಾವರ್ ಚಂದ್ ಗೆಹ್ಲೋಟ್ ಅವರಿಗೆ ಅನುಮೋದನೆಗಾಗಿ ಕಳುಹಿಸಿದೆ. ಈ ಮಸೂದೆಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರು ಮಸೂದೆಗಳು ಕಳೆದ ಒಂದು ವರ್ಷದಿಂದ ರಾಜ್ಯಪಾಲರ ಅಂಗೀಕಾರಕ್ಕೆ ಬಾಕಿ ಉಳಿದಿದ್ದು, ಇದೀಗ ಮರುಪರಿಶೀಲನೆಗಾಗಿ ಮರುಕಳುಹಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಆರು ಮಸೂದೆಗಳಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹವಾದದು ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ಗ್ರಾಮೀಣಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಪಂಚಾಯತ್ ರಾಜ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ (ತಿದ್ದುಪಡಿ) ಮಸೂದೆ. ಈ ಮಸೂದೆಯು ಡಿಸೆಂಬರ್ 2024ರಲ್ಲಿ ವಿಧಾನಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಅಂಗೀಕೃತವಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ, ರಾಜ್ಯಪಾಲರು ಈ ಮಸೂದೆಯನ್ನು ಹಿಂತಿರುಗಿಸಿದ್ದರು. ಮಸೂದೆಯ ಮುಖ್ಯ ಅಂಶವೆಂದರೆ – ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಕುಲಪತಿ ಸ್ಥಾನದಿಂದ ರಾಜ್ಯಪಾಲರನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿ, ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯನ್ನು ಆ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ನಾಮಿತರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವ ಮಾರ್ಪಡನೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ ಉಪಕುಲಪತಿಯ ನೇಮಕಾತಿ ಅಧಿಕಾರವೂ ಸರ್ಕಾರದ ವಶಕ್ಕೆ ಬರಲಿದೆ.
ಮೈಸೂರು ನಗರಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ ಮಸೂದೆ ಕೂಡ ಡಿಸೆಂಬರ್ 2024ರಲ್ಲಿ ಅಂಗೀಕೃತವಾಗಿದ್ದು, ಈಗ ರಾಜ್ಯಪಾಲರ ಅನುಮೋದನೆಗಾಗಿ ಮರುಕಳುಹಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಮಸೂದೆ, ಬೆಂಗಳೂರು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪ್ರಾಧಿಕಾರದ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ಮುಡಾವನ್ನು ಪುನರ್ ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಕರ್ನಾಟಕ ಲೋಕಸೇವಾ ಆಯೋಗ (ವ್ಯವಹಾರ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಕಾರ್ಯಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆ) ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಸೂದೆ ಕೂಡ ಈ ಪೈಕಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಈ ಮಸೂದೆ ಮಾರ್ಚ್ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಬಜೆಟ್ ಅಧಿವೇಶನದಲ್ಲಿ ಅಂಗೀಕೃತವಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ರಾಜ್ಯಪಾಲರು ಇದನ್ನು ಹಿಂದಿರುಗಿಸಿದ್ದರು. ಈಗ ಅದನ್ನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಮರುಪರಿಶೀಲನೆಗಾಗಿ ರಾಜ್ಯಪಾಲರಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಗಿದೆ.
“ಸಂವಿಧಾನಬದ್ಧವಾಗಿ ಮಸೂದೆಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುವ ಅಧಿಕಾರ ಸರಕಾರಕ್ಕಿದೆ. ಅವುಗಳನ್ನು ಶಾಸನ ಮಂಡಳಿಯಲ್ಲಿ ಅಂಗೀಕರಿಸಿ ರಾಜ್ಯಪಾಲರಿಗೆ ಅನುಮೋದನೆಗಾಗಿ ಕಳುಹಿಸುವುದು ಸರಕಾರಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ರಾಜ್ಯಪಾಲರು ಆಧಾರರಹಿತವಾಗಿ ಮಸೂದೆಗಳನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಲು ಅಥವಾ ವಿಳಂಬ ಮಾಡುವ ಹಕ್ಕಿಲ್ಲ.” ಈ ಹೇಳಿಕೆಯಿಂದ ರಾಜ್ಯಪಾಲರ ನಿರ್ಧಾರದ ವಿರುದ್ಧ ಸರ್ಕಾರದ ಅಸಮಾಧಾನವೂ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ.
ರಾಜಭವನದಿಂದ ಈ ಬಗ್ಗೆ ಇನ್ನೂ ಅಧಿಕೃತ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಬಂದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ, ಈ ಮಸೂದೆಗಳು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ನಿರ್ವಹಣಾ ತತ್ವಗಳ ಕುರಿತು ಹೊಸ ಚರ್ಚೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿವೆ. ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳ ಆಡಳಿತ, ನಗರಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಲೋಕಸೇವಾ ಆಯೋಗದ ಕಾರ್ಯವೈಖರಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಈ ಮಸೂದೆಗಳು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸುತ್ತವೆ.
