ಬೀದರ್’ನ ಐತಿಹಾಸಿಕ ತಾಣಗಳು

ಬೀದರ್ ಕೋಟೆ: ಇದು ಪಟ್ಟಣದ ಪೂರ್ವ ಭಾಗದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಅದರೊಳಗೆ ಅರಮನೆಗಳು, ಮಸೀದಿಗಳು ಮತ್ತು ಬಲೆ ಬಂಡೆಯಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಇತರ ಕಟ್ಟಡಗಳ ಅವಶೇಷಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಕಲ್ಲು ಮತ್ತು ಗಾರೆ ಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ಇಲ್ಲಿನ ಕೋಟೆ ಯ ಗೋಡೆಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಲಾಗಿದೆ. ಈ ಕೋಟೆಯು ಆಗ್ನೇಯ ದಿಕ್ಕಿನಿಂದ ಮೂರು ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಹಾಗೂ ಇದು ಅಂಕುಡೊಂಕಾದ ಮಾರ್ಗದಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಪ್ರವೇಶ ದ್ವಾರವು ಎತ್ತರದ ಗುಮ್ಮಟವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಅದರ ಒಳಭಾಗವನ್ನು ಗಾಢವಾದ ಬಣ್ಣಗಳಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ.  ಸುಮಾರು 14 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬೀದರ್ ಕೋಟೆಯಲ್ಲಿ ಬೀದರ್ ಬಹಮನಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿತ್ತು, ಇದನ್ನು ಅಹ್ಮದ್ ಷಾ ವಾಲಿ ಬಹ್ಮನ್ ನಿರ್ಮಿಸಿದ. ಬೀದರ್ ಕೋಟೆಯನ್ನು 15 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸುಲ್ತಾನ್ ಅಹ್ಮದ್ ಷಾ- I ನವೀಕರಿಸಿದನು ಏಕೆಂದರೆ ಅವನು ತನ್ನ ರಾಜಧಾನಿಯನ್ನು ಕಲಬುರಗಿ (ಗುಲ್ಬರ್ಗಾ) ದಿಂದ ಬೀದರಿಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಿದನು.

ಅಷ್ಟೂರು: ಬಹಮನಿ ರಾಜರ ಮರಣಾನಂತರ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವೇ ಸ್ಮಾರಕಮಾಡಲು ಭವ್ಯವಾದ ಗೋರಿಗಳನ್ನು ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಫೇರೋಗಳ ಹಾಗೆ  ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. 12 ಭವ್ಯವಾದ ಸಮಾಧಿಗಳು ಬೀದರ್‌ನ ಪೂರ್ವದ ಅಷ್ಟೂರಿನಲ್ಲಿವೆ. ಈ ಪೈಕಿ ಅಹಮದ್ ಷಾ ಮತ್ತು ಅಲಾವುದ್ದೀನ್ ಷಾ II ರ ಸಮಾಧಿಗಳು ಭವ್ಯತೆಯ ಪತೀಕವಾಗಿವೆ.

ಬಸವಕಲ್ಯಾಣ: ಕಲ್ಯಾಣಿ ಚಾಲುಕ್ಯರ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿದ್ದ ಬಸವಕಲ್ಯಾಣ ಬೀದರ ದಿಂದ 80 ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಧಾರ್ಮಿಕ ಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನು 12ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಂಡ ಬಸವೇಶ್ವರರ ಕರ್ಮಭೂಮಿಯಾಗಿತ್ತು. ಅವರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಈ ಸ್ಥಳವು ಕಲಿಕೆಗೆ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ವರ್ಗವಾಗಿತ್ತು. ಬಸವೇಶ್ವರ ಜೊತೆ ಅಲ್ಲಮ ಪ್ರಭು, ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿ, ಚನ್ನಬಸವಣ್ಣ  ಹಾಗೂ ಸಿದ್ದರಾಮ ಹಲವು ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಭೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಗೋಷ್ಠಿಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದರು. ಚಾಲುಕ್ಯರ ಕೋಟೆ, ಹಾಗೆಯೇ ಇಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಗುಹೆಗಳು ಮತ್ತು ಇತರೆ ಧಾರ್ಮಿಕ ಮಹತ್ವದ ಸ್ಥಳಗಳಿವೆ.

ಜಲಸಂಗಿ: ಹುಮ್ನಾಬಾದ್ ಹತ್ತಿರದ ಪುರಾತನ ಹಳ್ಳಿ. ವಿರಾಟ ರಾಜ ಮತ್ತು ಪಾಂಡವರ ಸಹೋದರರು ಈ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಇದ್ದರು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.

ಗಗನ್ ಮಹಲ್ : ಬಹಮನಿ ರಾಜರು ಮತ್ತು ಬಾರಿದ್ ಶಾಹಿ ಅರಸರು ಈ ಅರಮನೆಯನ್ನು ಕಟ್ಟಿದರು. ಇದರಲ್ಲಿ ಎರಡು ಸಭಾಂಗಣಗಳಿವೆ. ಒಂದನ್ನು  ಅರಸರು ಮತ್ತೊಂದು ಜವಾನರು ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.

ದಿವಾನ್-ಇ-ಆಮ್ : ಈ ಸಭಾಂಗಣವನ್ನು ಜಾಲಿ ಮಹಲ್ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ ಇದಕ್ಕೆ ಎರಡು ಪ್ರವೇಶ ದ್ವಾರಗಳಿವೆ, ಒಂದು ಪೂರ್ವ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿದ್ದರೆ ಮತ್ತೊಂದು ಪಶ್ಚಿಮ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ.   ಮುಖ್ಯ ಸಭಾಂಗಣದ ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮೂರು  ಕೊಠಡಿಗಳಿವೆ.ಮುಖ್ಯವಾದ ಕೋಣೆಯು ರಾಜರ ಕೊನೆಯಾಗಿದ್ದು, ಜನರು ಸಭೆಗೆ ಸೇರುವ ಮೊದಲು ರಾಜನು ಇಲ್ಲಿ ಕುಳಿತುಕೊಂಡಿದ್ದ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. 

ತಾಕತ್ ಮಹಲ್(ಸಿಂಹಾಸನ ಅರಮನೆ ):ಈ ಅರಮನೆಯು ಎತ್ತರವಾದ ಗೋಪುರ ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಹಾಗೂ ಎರಡು ಬದಿಯ ಮಂಟಪಗಳನ್ನು  ಹೊಂದಿದೆ .ಇದು ವಿಶಾಲವಾದ ಸಭಾಂಗಣವನ್ನು, ಅದರ ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸುಲ್ತಾನನ ರಾಜಮನೆತನವಾಗಿತ್ತು. ತಾಕತ್ ಮಹಲ್ ಕೆತ್ತನೆಗಳು ಮತ್ತು ಸೊಗಸಾದ ಮೇಲ್ಮೈ ಅಲಂಕಾರಗಳಿಂದ ಅಲಂಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಒಂದು ಹಳ್ಳಿಗಾಡಿನ ಕಟ್ಟಡವಾಗಿದೆ. ಹಲವಾರು ಬಹಮನಿ ಮತ್ತು ಬರೀದ್ ಶಾಹಿ ಸುಲ್ತಾನರ ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕಗಳು ಇಲ್ಲಿ ನಡೆದವು.

ತರ್ಕಶ್ ಮಹಲ್: ಸುಲ್ತಾನ ಟರ್ಕಿಶ್ ಹೆಂಡತಿಯ ನಿವಾಸವಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಈ ಅರಮನೆಯನ್ನು ನಂತರ ಬಾರೀದ್ ಶಾ ಆಡಳಿತಗಾರರು ದೊಡ್ಡ ಮೊಲಗಳನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿದ್ದರು.ಅರಮನೆಯ ಗೋಡೆಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಅಲಂಕೃತವಾಗಿತ್ತು ಅದರ ಕೆತ್ತನೆಯ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ.

ರಂಗೀನ್ ಮಹಲ್: ಬಣ್ಣದ ಅರಮನೆ ಎಂದೇ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ರಂಗಿನ್ ಮಹಲ್ ಚಿಕ್ಕದಾಗಿದ್ದರೂ ಸೊಗಸಾದ ಅರಮನೆಯಾಗಿದೆ ಹಾಗೂ ಕಲಾತ್ಮಕ ಗುಣಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ.  ಇದರ ಗೋಡೆಗಳನ್ನು ಮೂಲತಃ ವಿವಿಧ ಬಣ್ಣಗಳ ಅಂಚುಗಳಿಂದ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಸೊಗಸಾದ ಕ್ಯಾಲಿಗ್ರಫಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಈ ಮಹಲ್ನ ಗೋಡೆಗಳು ತುಂಬಾ ದಪ್ಪವಾಗಿದ್ದು ಕಪ್ಪು ಕಲ್ಲಿನಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದು ಇದು ವಿಶಿಷ್ಟ ರಚನೆಯಾಗಿದೆ.

ಶಾಹಿ ಮಾಲ್ಬಖ್ (ರಾಯಲ್ ಕಿಚನ್): ಇದು ರಂಗೀನ್ ಮಹಲ್ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಮೂಲತಃ ರಾಜಕುಮಾರ ಅಥವಾ ಕೆಲವು ರಾಜಮನೆತನದ ನಿವಾಸವಾಗಿತ್ತು. ಕೆಲ ಕಾಲ ಕಳೆದ ನಂತರ ಇದು ರಾಜರ ಅಡುಗೆ ಮನೆಯಾಗಿ ಬದಲಾಯಿತು.

ಶಾಹಿ ಹಮಾಮ್ (ರಾಯಲ್ ಬಾತ್): ರಾಯಲ್ ಕಿಚನ್ ಬಳಿ ಇದೆ ಶಾಹಿ ಹಮಾಮ್, ಅಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ರಾಜರು ಇಲ್ಲಿ ಸುಗಂಧ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿದರು. ಲಾಲ್ ಬಾಗ್ (ಕೆಂಪು ಉದ್ಯಾನ) ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿದೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ಇಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದ ಕೆಂಪು ಹೂವುಗಳೊಂದಿಗೆ ಅದರ ಸುಂದರವಾದ ವಿನ್ಯಾಸದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಇದನ್ನು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಸೋಲಾ ಖಂಬಾ ಮಸೀದಿ (16 ಕಂಬದ ಮಸೀದಿ): ಲಾಲ್ ಬಾಗ್‌ನ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದಲ್ಲಿದೆ, ಇದನ್ನು ಕ್ರಿ.ಶ 1423-24ರಲ್ಲಿ ಕುಬ್ಲಿ ಸುಲ್ತಾನಿ ನಿರ್ಮಿಸಿದನೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಮಂದಿರದ ಮಧ್ಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ 16 ಸ್ತಂಭಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕಾರಣ ಇದನ್ನು ಸೋಲಾ ಖಂಬಾ ಮಸೀದಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಜವಾನಾ ಆವರಣದ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದ ಇದನ್ನು ಜನಾನಾ ಮಸೀದಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಮಸೀದಿಯ ದಕ್ಷಿಣ ಗೋಡೆಗೆ  ಒಂದು ಬಾವಿ ಇದೆ.

ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ಥಳಗಳು

ಗುರುನಾನಕ್ ಝರಾ ಸಾಹಿಬ್ ಗುರುದ್ವಾರ: ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಕೆಲವೇ ಸಿಖ್ ಯಾತ್ರಾ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಗುರುನಾನಕ್ ಜಿರಾ ಸಾಹಿಬ್ ಅದ್ಭುತವಾದ ಗುರುದ್ವಾರ ಸಂಕೀರ್ಣದ ಬಳಿ ಪ್ರಶಾಂತ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದಾರೆ. ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಸಂತವು ಇಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಸರೋವರ (ಲೇಕ್ ) ಗೆ ಆಹಾರವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಗುರು-ಕಾ-ಲಂಗರ್ (ಸಮುದಾಯ ಅಡಿಗೆ) ಎಲ್ಲಾ ಸಂದರ್ಶಕರಿಗೆ ಉಚಿತ ಆಹಾರವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ದಂತಕಥೆ ಗುರುನಾನಕ್ ಅವರ ಪ್ರಕಾರ, ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಿಖ್ ಸುಧಾರಕರು ಭೂಮಿ ಬರಗಾಲದ ಹಿಡಿತದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಬೀದಾರ್‌ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದರು. ಸ್ಥಳೀಯರ ಕೋರಿಕೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಗುರುನಾನಕ್ ಲ್ಯಾಟರೈಟ್ ಶಿಲಾ ಪರ್ವತದಿಂದ ನೀರಿನ ಚಿಲುಮೆಯನ್ನು ತರಲು ಒಂದು ಪವಾಡವನ್ನು ಮಾಡಿದರು. ಈ ದಿನದವರೆಗೂ, ಸ್ಫಟಿಕ ಸ್ಪಷ್ಟ ನೀರು ಇಲ್ಲಿಂದ ಹರಿಯುತ್ತದೆ. ಈ ನೀರನ್ನು ಕುಡಿಯುವುದರಿಂದ ಅನೇಕ ಕಾಯಿಲೆಗಳು ಗುಣವಾಗುತ್ತವೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.

ಮೊಹಮದ್ ಗವಾನ್ ಮದರಸಾ, ಬೀದರ್: ಖ್ವಾಜಾ ಮೊಹಮದ್ ಗಿಲಾನಿ (ಮೊಹಮದ್ ಗವಾನ್) ಕ್ರಿ.ಶ 1472 ರಲ್ಲಿ ಬೀದರ್‌ನಲ್ಲಿ ಈ ಮದರಸಾ ಕಾಲೇಜ ಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ಭವ್ಯವಾದ ಮೂರು ಅಂತಸ್ತಿನ ಕಟ್ಟಡವಾದ ಮದರಸಾ ತನ್ನದೇ ಆದ ಗ್ರಂಥಾಲಯ, ಉಪನ್ಯಾಸ ಸಭಾಂಗಣಗಳು, ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರು / ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಕ್ವಾರ್ಟರ್ಸ್ ಮತ್ತು ಮಸೀದಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕಲಿಕೆಯ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿತ್ತು. ಈ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಅರೇಬಿಕ್ ಮತ್ತು ಪರ್ಷಿಯನ್ ಭಾಷೆಗಳು, ದೇವತಾಶಾಸ್ತ್ರ, ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ, ಗಣಿತ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ನೀಡುವ ವಿದ್ವಾಂಸರನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಕಟ್ಟಡದ ಮುಂಭಾಗವು ವಿವಿಧ ಬಣ್ಣಗಳ ಅಂಚುಗಳಿಂದ ಅಲಂಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿ ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಎರಡು ಹಳ್ಳಿಗಾಡಿನ ಮಿನಾರ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಪವಿತ್ರ ಕುರ್‌ಆನ್‌ನಿಂದ ಹೊರತೆಗೆದವುಗಳನ್ನು ಗೋಡೆಗಳ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ, ಅದರ ಅವಶೇಷಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.

ಜಿನ್ವಾಡಾ: ಗುರುದ್ವಾರ ತಪ್ ಅಸ್ತಾನ್ ಮೈ ಭಾಗೊವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಸಿಖ್ ಸಮುದಾಯವು ಬೀದರ್‌ನ ಜಿನ್ವಾಡಾವನ್ನು ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಳವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದೆ.

ವೀರಭದ್ರೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಹುಮ್ಮಾಬಾದ್: ವೀರಭದ್ರೇಶ್ವರ ಭಗವಂತನಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ದೇವಾಲಯ ಇಲ್ಲಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಭಗವಾನ್ ವೀರಭದ್ರನನ್ನು ಬಲಗೈಯಲ್ಲಿ ಕತ್ತಿಯಿಂದ ಮತ್ತು ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬೆಳ್ಳಿಯ ಹೊದಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಗುರಾಣಿಯನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಬಲಗೈಯ ಸ್ವಲ್ಪ ಕೆಳಗೆ, ಮೇಕೆ ತಲೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮಡಿಸಿದ ಕೈಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ಸ್ಥಳೀಯ ಜನರು ದಕ್ಷಿಣಬ್ರಹ್ಮ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಗರ್ಭಗೃಹದ ಸಮೀಪ ಭದ್ರಾಕಾಳಿ ಮತ್ತು ಭಗವಾನ್ ನಂದಿಕೇಶ್ವರನಿಗೆ ಅರ್ಪಿತ ದೇವಾಲಯಗಳಿವೆ. ಗರ್ಭಗೃಹದ ಶಿಖರದಲ್ಲಿ ಶಿವನ 28 ಲೀಲಾಗಳು, ವಿಷ್ಣುವಿನ 10 ಅವತಾರಗಳು ಮತ್ತು ಪುರಾಣಗಳ ಕಥೆಗಳಿವೆ. ಇಲ್ಲಿ ವಾರ್ಷಿಕ ಜಾತ್ರೆಯನ್ನು ಜನವರಿ-ಫೆಬ್ರವರಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯದ ಎರಡೂ ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಎರಡು ಬೃಹತ್ ಸ್ತಂಭಗಳಿವೆ ಮತ್ತು ಅದರಲ್ಲಿ ಒಂದನ್ನು ‘ಸ್ವಿಂಗಿಂಗ್ ಪಿಲ್ಲರ್’ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಈಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಅಲಿಯಾಬಾದ್:  ಇದನ್ನು ರಾಮೇಶ್ವರ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಈ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಭಗವಾನ್ ಈಶ್ವರನಿಗೆ ಅರ್ಪಿತವಾದ ಸಣ್ಣ ದೇವಾಲಯವಿದೆ, ಅದರ ಮುಂದೆ ನೈಸರ್ಗಿಕ ನೀರಿನ ಬುಗ್ಗೆ ಮತ್ತು “ಪಾಪನಾಶ” (ಪಾಪಗಳನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವವನು) ಎಂಬ ಕೊಳವಿದೆ.  ಒಂದು ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಈ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಲಿಂಗವು ಜ್ಯೋತಿರ್ಲಿಂಗಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ (ಶಿವನ ಪವಿತ್ರ ಭಕ್ತಿನಿರೂಪಣೆಯು ಲಿಂಗದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ದೇವರ ಸಂಕೇತವಾಗಿ ಪೂಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ) ಮತ್ತು ಋಷಿ ಶುಕ್ರಾಚಾರ್ಯರಿಂದ ಪೂಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಶ್ರೀರಾಮನು ಲಂಕೆಯಿಂದ ಅಯೋಧ್ಯೆಗೆ ಹಿಂದಿರುಗುತ್ತ ಈ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ ಪೂಜೆಯನ್ನು ಮಾಡಿದನು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಅಮರೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಔರಾದ್: ಔರಾದ್ ಅಮರೇಶ್ವರನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ದೇವಾಲಯವಾಗಿದೆ. ಭಗವಾನ್ ಶ್ರೀ ಅಮರೇಶ್ವರನಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿಸಲಾಗಿರುವ ಈ ದೇವಾಲಯವನ್ನು 10 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯದ ಜಾತ್ರೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಫೆಬ್ರವರಿ – ಮಾರ್ಚ್ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಏಳು ದಿನಗಳವರೆಗೆ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಗ್ರಾಮವು ಜಾನುವಾರು ವ್ಯಾಪಾರದ ಪ್ರಮುಖ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ.

ಝರನಿ ನರಸಿಂಹ ಗುಹೆ ದೇವಾಲಯ: ಇದು ನರಸಿಂಹ ದೇವರಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾದ ಒಂದು ಹಳೆಯ ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯವಾಗಿದೆ (ವಿಷ್ಣುವಿನ ಒಂದು ಅವತಾರ). ದಂತಕಥೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಹಿರಣ್ಯಕಶಿಪು ಎಂಬ ರಾಕ್ಷಸನನ್ನು ಸಂಧಿಸಿದ ನಂತರ ನರಸಿಂಹನು ಝರಾಸುರ ಎಂಬ ಇನ್ನೊಂದು  ರಾಕ್ಷಸನನ್ನು ಕೊಂದನು. ನರಸಿಂಹನು ತನ್ನ ಗುಹೆಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸಬೇಕೆಂದು ಝರಾಸುರನು ಕೇಳಿಕೊಂಡನು ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ಈ ಕೊನೆಯ ಆಸೆಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಲು ಈ ಗುಹೆಗೆ ನರಸಿಂಹನು ಬಂದನು. ಗುಹೆಯ ಗೋಡೆಯ ಮೇಲೆ ಕೆತ್ತಲಾದ ದೇವರ ದರ್ಶನಕ್ಕಾಗಿ ಭಕ್ತರು ಎದೆ-ಆಳದ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಸಂಚರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಭಕ್ತರು ಭೇಟಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ.

ಭಾಲ್ಕಿ: ಭಾಲ್ಕಿಯಲ್ಲಿ ಮರಾಠಾ ಆಡಳಿತಗಾರರು ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಪ್ರಾಚೀನ ಕೋಟೆ ಇದೆ. ಭಡ್ಕೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಬಾಲಮುರಿ ಗಣಪತಿ ದೇವಸ್ಥಾನ ಮತ್ತು ಕುಂಬೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ ಭಾಲ್ಕಿಯಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯ ದೇವಾಲಯಗಳಾಗಿವೆ.

ಚಂದಕಪುರ: ರಾಮಲಿಂಗೇಶ್ವರ, ಸೋಮಲಿಂಗೇಶ್ವರ ಮತ್ತು ರೇವನಸಿದೇಶ್ವರ ದೇಗುಲಗಳಿಗೆ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ. ಚಂದಕಪೂರ ಬಸವಕಲ್ಯಾಣ ಪಟ್ಟಣದಿಂದ 20 ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿದೆ.

ಚಿಂತಾಲ್ಗೆರೆ: ಬೀದರ್ ಪಟ್ಟಣದಿಂದ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ 22 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಚಿಂತಾಲ್ಗೆರೆ ವೀರಭದ್ರ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ವಾರ್ಷಿಕ ಜಾತ್ರೆಗೆ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ.

ಚಿಂತಕಿ: ಶೈಕ್ ಸಹಾಬ್ ದರ್ಗಾದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ವಾರ್ಷಿಕ ಉರುಸ್ (ಸ್ಮಾರಕ ಕಾರ್ಯ) ಕ್ಕೆ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ.

ಚಿಟಗುಪ್ಪ: ಸಂತರು ಸಲಾರ್ ಮಕ್ಡೂಮ್ ಷಾ ಮತ್ತು ಕರಿಮುಲಾ ಷಾ ಅವರ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ವಾರ್ಷಿಕ ಉರುಸ್‌ಗೆ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ.

ಫತೇಪುರ: ಫಖರ್-ಉಲ್-ಮುಲ್ಕ್ ಸಮಾಧಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ.

ಹಳ್ಳಿಖೇಡ್: ನಾಗನಾಥಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನ ಮತ್ತು ವಾರ್ಷಿಕ ಜಾತ್ರೆಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ.

ಖಾನಾಪುರ: ಮಹಾಲಿಂಗೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ.

ಮಲ್ಕಾಪುರ: ಸಯ್ಯದ್ ಶಾ ಮುಹಿಬ್ ಉಲ್ಲಾ ಅವರಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ.

ಇತರ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳು

ಬಿದ್ರಿವೇರ್:  ಸುಮಾರು 14ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬಹಮನಿ ಸುಲ್ತಾನರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಬೀದರ್ ನ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ ಬಿದ್ರಿವೇರ್ ಎಂಬ ವಿಶಿಷ್ಟ ಲೋಹದ ವಸ್ತುವೊಂದು ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು. ಸತು(ಜಿಂಕ್), ತವರ(ಟಿನ್ ), ಸೀಸ(ಲೀಡ್) ಮತ್ತು ತಾಮ್ರದ (ಕಾಪರ್ ) ಮಿಶ್ರಮಿಶ್ರಿಯನ್ನು ಕಪ್ಪು ಮಾಡಿದ ಮಿಶ್ರವರ್ಣದಲ್ಲಿ, ಶುದ್ಧ ಬೆಳ್ಳಿಯ ತೆಳುವಾದ ಹಾಳೆಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾದ, ಕುಶಲಕರ್ಮಿಗಳು ತಮ್ಮ ಮಾಂತ್ರಿಕ ಫಿಲಿಗ್ರಿಯನ್ನು ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಕಾಸ್ಟಿಂಗ್ನಿಂದ ಹಿಡಿದು ಉತ್ಕರ್ಷಣೆಗೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವ ಬಿದ್ರಿವೇರ್ ಅನ್ನು ತಯಾರಿಸುವ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಕೈಯಿಂದ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಸಮಯವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ದುಬಾರಿಯೂ ಆಗಿದೆ. ಹೂಕಾ, ಗೊಬ್ಲೆಟ್, ಪ್ಲೇಟ್, ಪೆನ್ ಹೋಲ್ಡರ್, ಹೂದಾನಿಗಳು, ಬಳ್ಳಿಗಳ ಚಿತ್ತಾರದ ಬಳೆಗಳು, ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಪುಷ್ಪಗಳ ಚಿತ್ತಾರಗಳು ನೋಡುಗರ ಕಣ್ಣಿಗೆ ರಾಚುತ್ತವೆ. ಬಿದ್ರಿವೇರ್ ವಿಶ್ವ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಭೌಗೋಳಿಕ ಸೂಚನೆ (GI) ಟ್ಯಾಗ್ ಅನ್ನು ಸಹ ಹೊಂದಿದೆ.

ಕರೇಜ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆ: ಕರೇಜ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಬೀದರ್ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುವ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ನೀರನ್ನು ಶುಚಿಗೊಳಿಸುವ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಕರೇಜ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಅಂತರ್ಜಲ ಮೂಲಗಳಿಗೆ ಟ್ಯಾಪ್ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಭೂಗತ ಸುರಂಗಗಳ ಮೂಲಕ ನೀರನ್ನು ಬಳಕೆಯ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ (ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ವಸತಿ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ) ಸಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ಕರೇಜ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಅದರ ಮೂಲವನ್ನು ಇರಾನ್ / ಪರ್ಷಿಯಾದಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಸುಮಾರು 500 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದಿನದು. ಕಾರಂಜ ಯೋಜನೆ: ಬೀದರ್‌ನ ಕಾರಂಜ ನದಿಯಲ್ಲಿ ಕರಂಜ ನೀರಾವರಿ ಯೋಜನೆಗೆ ಕರಂಜ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಅನುಕೂಲವಾಗಿದೆ. ರಮಣೀಯ ಸ್ಥಳವು ಪಿಕ್ನಿಕ್ / ರಜಾ ಜಾಗವಾಗಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ. ಕಲ್ಲೂರು: ಬಸವ ತೀರ್ಥ ಮಂದಿರ ಮತ್ತು ವೀರಶೈವ ಮಠಕ್ಕೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ಮಾಣಿಕ್ ನಗರ: ಮಾಣಿಕ್ ನಗರ ಬೀದಾರ್‌ನ ಉತ್ತಮ ಆಧುನಿಕ ಹಳ್ಳಿಯಾಗಿದ್ದು, ಸಂತ ಮಾಣಿಕ್ ಪ್ರಭುವಿನ ಸಮಾಧಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ಮೊಲ್ಖೇರಾ: ಸಂತ ಮೊಲಿಗೇಮರಾಯ ಗುಹೆಗೆ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ. ಸಂಗಮ್: ಸಂಗಮೇಶ್ವರ ದೇಗುಲದೊಂದಿಗೆ ಕಾರಂಜ ಮತ್ತು ಮಂಜ್ರಾ ನದಿಗಳ ಸಂಗಮ. ತುಳಜಾಪುರಪುರ: ದತ್ತಾನಂದ ಸ್ವಾಮೀಜಿಯ ಸಣ್ಣ ಗ್ರಾಮ ವಸತಿ ಸಮಾಧಿ ಮತ್ತು ಈಶ್ವರ, ಹನುಮಾನ್ ಮತ್ತು ಗಣೇಶ ದೇವಾಲಯಗಳಿಗೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ.

ಮೊರ್ಖಂಡಿ: ಬಾದಾಮಿ ಚಾಲುಕ್ಯ ಯುಗದ ದೇವಾಲಯದ ಅವಶೇಷಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಪುರಾತನ ಗ್ರಾಮ.

ಪ್ರವಾಸಿ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳು

ದೇವ ದೇವ ವನ: ದೇವ ದೇವ ವನ ಎಂದರೆ ‘ದೈವಿಕ/ ಆಕಾಶಜೀವಿಗಳ ಕಾಡು’ ಎಂದರ್ಥ. ಬೀದರ್ – ಹೈದರಾಬಾದ್ ಹೆದ್ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಬೀದರ್ ನಿಂದ 6 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿ ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿರುವ ಜೈವಿಕ ಉದ್ಯಾನ. ಇದು ಸುಮಾರು 200 ಔಷಧೀಯ ಸಸ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಮರಗಳಿಂದ ಕೂಡಿರುವ ಈ ಮರವನ್ನು ಪವಿತ್ರ ವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಒಂದು ಉದ್ಯಾನದ ನಕ್ಷೆಯು ಇಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಉದ್ಯಾನಗಳ ಸ್ಥಳವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಸುಮಾರು 10 ಉದ್ಯಾನಗಳು ಮತ್ತು ನರ್ಸರಿಎಂದು ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ ಇಲ್ಲಿ ನಂದನ ವನ, ಅಶೋಕ ವನ, ನವಗ್ರಹ ವನ, ರಾಕ್ ಗಾರ್ಡನ್, ಶಿವ ಪಂಚವನ, ಫಲ ಪುಷ್ಪವನ ಎಂಬ ಅನೇಕ ಉದ್ಯಾನವನಗಳಿವೆ.

ಚೌಬರಾ: ಬೀದರ್ ನಗರದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಇದು 22 ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರದ ಸಿಲಿಂಡರಾಕಾರದ ಗಡಿಯಾರ ಗೋಪುರವಾಗಿದ್ದು, ಚೌಬರಾ (ನಾಲ್ಕು ದಿಕ್ಕುಗಳು ಎಂದರ್ಥ) ಮತ್ತು ನಗರದ ಸುತ್ತಲಿನ ಪ್ರಸ್ಥಭೂಮಿಯ ಮೇಲ್ಭಾಗದಿಂದ ಒಂದು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನೋಟವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತದೆ.