ಶ್ಯಾಮಲದಂಡಕಮ್ /
॥ ಶ್ಯಾಮಲಾದಂಡಕಂ ಕಾಲಿದಾಸವಿರಚಿತಮ್ ॥
॥ ಅಥ ಶ್ಯಾಮಲಾ ದಂಡಕಮ್ ॥
ಮಾಣಿಕ್ಯವೀಣಾಮುಪಲಾಲಯನ್ತೀಂ
ಮದಾಲಸಾಂ ಮಂಜುಲವಾಗ್ವಿಲಾಸಾಮ್ ।
ಮಾಹೇನ್ದ್ರನೀಲದ್ಯುತಿಕೋಮಲಾಂಗೀಂ
ಮಾತಂಗಕನ್ಯಾಂ ಮನಸಾ ಸ್ಮರಾಮಿ ॥ 1॥
ಚತುರ್ಭುಜೇ ಚಂದ್ರಕಲಾವತಮ್ಸ್
ಕುಚೋನ್ನತೇ ಕುಂಕುಮ ರಾಗಶೋಣೇ ।
ಪುಂಡ್ರೇಕ್ಷು ಪಾಶಾಂಕುಶ ಪುಷ್ಪಬಾಣ-
ಹಸ್ತೇ ನಮಸ್ತೇ ಜಗದೇಕ ಮಾತಃ ॥ 2॥
ಮಾತಾ ಮರಕತ ಶ್ಯಾಮಾ ಮಾತಂಗೀ ಮದಶಾಲಿನೀ ।
ಕುರ್ಯಾತ್ ಕಟಾಕ್ಷಂ ಕಲ್ಯಾಣೀ ಕದಂಬ ವನವಾಸಿನೀ ॥ 3॥
॥ ಸ್ತುತಿ ॥
ಜಯ ಮಾತಂಗತನಯೇ ಜಯ ನೀಲೋತ್ಪಲದ್ಯುತೇ ।
ಜಯ ಸಂಗೀತರಸಿಕೇ ಜಯ ಲೀಲಾ ಶುಕಪ್ರಿಯೇ ॥ 4॥
॥ ದಂಡಕಮ್ ॥
ಜಯ ಜನನಿ ಸುಧಾಸಮುದ್ರಾನ್ತರುದ್ಯನ್ಮಣೀ ದ್ವೀಪಸಂರೂಢ್ –
ಬಿಲ್ವಾಟವೀ ಮಧ್ಯಕಲ್ಪದ್ರುಮಾಕಲ್ಪ ಕಾದಂಬ ಕಾನ್ತಾರವಾಸಪ್ರಿಯೇ
ಕೃತ್ತಿವಾಸಪ್ರಿಯೇ ಸರ್ವಲೋಕಪ್ರಿಯೇ ।।
ಸಾದರಾರಬ್ಧ ಸಂಗೀತ ಸಂಭಾವನಾ ಸಂಭ್ರಮಾಲೋಲ-
ನೀಪಸ್ರಗಾಬದ್ಧಚೂಲೀಸನಾಥತ್ರಿಕೇ ಸಾನುಮತ್ಪುತ್ರಿಕೇ ।।
ಶೇಖರೀಭೂತ ಶೀತಾಂಶು ರೇಖಾಮಯೂಖಾವಲೀಬದ್ಧ-
ಸುಸ್ನಿಗ್ಧ ನೀಲಾಲಕಶ್ರೇಣಿ ಶೃಂಗಾರಿತೇ ಲೋಕಸಂಭಾವಿತೇ
ಕಾಮಲೀಲಾ ಧನುಸ್ಸನ್ನಿಭಭ್ರೂಲತಾ ಪುಷ್ಪಸನ್ದೋಹ ಸನ್ದೇಹಕೃಲ್ಲೋಚನೇ
ವಾಕ್ಸುಧಾಸೇಚನೇ ಚಾರುಗೋರೋಚನಾಪಂಕ ಕೇಲೀಲಲಾಮಾಭಿರಾಮೇ ಸುರಾಮೇ ರಮೇ ।।
ಪ್ರೋಲ್ಲಸದ್ಧ್ವಾಲಿಕಾ ಮೌಕ್ತಿಕಶ್ರೇಣಿಕಾಚನ್ದ್ರಿಕಾಮಂಡಲೋದ್ಭಾಸಿ
ಲಾವಣ್ಯ ಗಂಡಸ್ಥಲನ್ಯಸ್ತ ಕಸ್ತೂರಿಕಾಪತ್ರ ರೇಖಾಸಮುದ್ಭೂತ ಸೌರಭ್ಯ-
ಸಂಭ್ರಾನ್ತ ಭೃಂಗಾಂಗನಾಗೀತ ಸಾನ್ದ್ರೀಭವನ್ಮನ್ದ್ರ ತನ್ತ್ರೀಸ್ವರೇ
ಸುಸ್ವರೇ ಭಾಸ್ವರೇ ।।
ವಲ್ಲಕೀವಾದನ ಪ್ರಕ್ರಿಯಾಲೋಲತಾಲೀದಲಾಬದ್ಧ-
ತಾಟಂಕ ಭೂಷಾವಿಶೇಷಾನ್ವಿತೇ ಸಿದ್ಧ ಸಮ್ಮಾನಿತೇ ।।
ದಿವ್ಯಹಾಲಾಮದೋದ್ವೇಲಹೇಲಾಲಸಚ್ಚಕ್ಷುರಾನ್ದೋಲನ ಶ್ರೀಸಮಾಕ್ಷಿಪ್ತಕರ್ಣೈಕ-
ನೀಲೋತ್ಪಲೇ ಶ್ಯಾಮಲೇ ಪೂರಿತಾಶೇಷಲೋಕಾಭಿ ವಾಂಛಾಫಲೇ ಶ್ರೀಫಲೇ ।।
ಸ್ವೇದಬಿನ್ದೂಲ್ಲ ಸದ್ಫಾಲ ಲಾವಣ್ಯ ನಿಷ್ಯನ್ದ ಸನ್ದೋಹಸನ್ದೇಹ ಕೃನ್ನಾಸಿಕಾ ಮೌಕ್ತಿಕೇ
ಸರ್ವವಿಶ್ವಾತ್ಮಿಕೇ ಸರ್ವ ಸಿದ್ಧ್ಯಾತ್ಮಿಕೇ ಕಾಲಿಕೇ ಮುಗ್ದ್ಧಮನ್ದಸ್ಮಿತೋದಾರವಕ್ತ್ರ-
ಸ್ಫುರತ್ ಪೂಗತಾಮ್ಬೂಲ ಕರ್ಪೂರ ಖಂಡೋತ್ಕರೇ ಜ್ಞಾನಮುದ್ರಾಕರೇ ಸರ್ವಸಮ್ಪತ್ಕರೇ
ಪದ್ಮ ಭಾಸ್ವತ್ಕರೇ ಶ್ರೀಕರೇ ।।
ಕುನ್ದಪುಷ್ಪ ದ್ಯುತಿಸ್ನಿಗ್ಧದನ್ತಾವಲೀ ನಿರ್ಮಲಾ ಲೋಲಕಲ್ಲೋಲ ಸಮ್ಮೇಲನ
ಸ್ಮೇರಶೋಣಾಧರೇ ಚಾರು ವೀಣಾಧರೇ ಪಕ್ವ ಬಿಂಬಾಧರೇ ।।
ಸುಲಲಿತ ನವಯೌವನಾರಂಭ ಚನ್ದ್ರೋದಯೋದ್ವೇಲ ಲಾವಣ್ಯ ದುಗ್ಧಾರ್ಣವಾವಿರ್ಭವತ್
ಕಮ್ಬುಬಿಮ್ಬೋಕಭೃತ್ಕನ್ಥರೇ ಸತ್ಕಲಾ ಮನ್ದಿರೇ ಮನ್ಥರೇ ।।
ದಿವ್ಯ ರತ್ನ ಪ್ರಭಾಬನ್ಧು ರಚ್ಛನ್ನಹಾರಾದಿ ಭೂಷಾಸಮುದ್ಯೋತ ಮಾನಾನವದ್ಯಾಂಗ-
ಶೋಭೇ ಶುಭೇ ।।
ರತ್ನಕೇಯೂರರ ಶ್ಮಿಚ್ಛಟಾಪಲ್ಲವ ಪ್ರೋಲ್ಲಸದ್ದೋಲ್ಲ ತಾರಾಜಿತೇ ಯೋಗಿಭಿಃ
ಪೂಜಿತೇ ವಿಶ್ವ ದಿಙ್ಮಂಡಲ ವ್ಯಾಪ್ತಮಾಣಿಕ್ಯ ತೇಜಸ್ಸ್ಫು ರತ್ಕಂಕಣಾಲಂಕೃತೇ
ವಿಭ್ರಮಾಲಂಕೃತೇ ಸಾಧುಭಿಃ ಪೂಜಿತೇ ವಾಸರಾರಂಭ ವೇಲಾ ಸಮುಜ್ಜೃಮ್ಭ
ಮಾಣಾರ ವಿನ್ದಪ್ರತಿದ್ವನ್ದ್ವಿ ಪಾಣಿದ್ವಯೇ ಸನ್ತತೋದ್ಯದ್ದಯೇ ಅದ್ವಯೇ
ದಿವ್ಯರತ್ನೋರ್ಮಿಕಾ ದೀಧಿತಿಸ್ತೋಮಸನ್ಧ್ಯಾಯಮಾನಾಂಗುಲೀ ಪಲ್ಲವೋದ್ಯ
ನ್ನಖೇನ್ದು ಪ್ರಭಾಮಂಡಲೇ ಸನ್ನುತಾ ಖಂಡಲೇ ಚಿತ್ಪ್ರ ಭಾಮಂಡಲೇ ಪ್ರೋಲ್ಲಸತ್ಕುಂಡಲೇ ।।
ತಾರಕಾರಾಜಿ ನೀಕಾಶಹಾರಾವಲಿಸ್ಮೇರ ಚಾರುಸ್ತನಾ ಭೋಗಭಾರಾ ನಮನ್ಮಧ್ಯ-
ವಲ್ಲೀವಲಿಚ್ಛೇದ ವೀಚೀಸಮುದ್ಯತ್ಸಮುಲ್ಲಾಸಸನ್ದರ್ಶಿತಾಕಾರ ಸೌನ್ದರ್ಯರತ್ನಾಕರೇ
ವಲ್ಲಕೀಭೃತ್ಕರೇ ಕಿಂಕರಶ್ರೀಕರೇ ।।
ಹೇಮಕುಂಭೋಪಮೋತ್ತುಂಗ ವಕ್ಷೋಜ ಭಾರಾವನಮ್ರೇ ತ್ರಿಲೋಕಾವನಮ್ರೇ
ಲಸದ್ವೃತ್ತ ಗಂಭೀರ ನಾಭೀಸರಸ್ತೀರ ಶೈವಾಲಶಂಕಾಕರ ಶ್ಯಾಮರೋಮಾವಲೀ ಭೂಷಣೇ
ಮಂಜುಸಂಭಾಷಣೇ ।।
ಚಾರುಶಿಂಚತ್ಕಟೀಸೂತ್ರನಿರ್ಭತ್ಸಿತಾನಂಗಲೀಲಧನುಶ್ಶಿಂಚಿನೀಡಂಬರೇ
ದಿವ್ಯರತ್ನಾಮ್ಬರೇ ।।
ಪದ್ಮರಾಗೋಲ್ಲಸ ನ್ಮೇಖಲಾಮೌಕ್ತಿಕಶ್ರೋಣಿಶೋಭಾಜಿತಸ್ವರ್ಣಭೂಭೃತ್ತಲೇ
ಚನ್ದ್ರಿಕಾಶೀತಲೇ ವಿಕಸಿತನವಕಿಂಶುಕಾತಾಮ್ರದಿವ್ಯಾಂಶುಕಚ್ಛನ್ನ
ಚಾರೂರುಶೋಭಾಪರಾಭೂತಸಿನ್ದೂರಶೋಣಾಯಮಾನೇನ್ದ್ರಮಾತಂಗ
ಹಸ್ಮಾರ್ಗ್ಗಲೇ ವೈಭವಾನರ್ಗ್ಗಲೇ ಶ್ಯಾಮಲೇ ಕೋಮಲಸ್ನಿಗ್ದ್ಧ
ನೀಲೋತ್ಪಲೋತ್ಪಾದಿತಾನಂಗತೂಣೀರಶಂಕಾಕರೋದಾರ
ಜಂಘಾಲತೇ ಚಾರುಲೀಲಾಗತೇ ನಮ್ರದಿಕ್ಪಾಲಸೀಮನ್ತಿನೀ
ಕುನ್ತಲಸ್ನಿಗ್ದ್ಧನೀಲಪ್ರಭಾಪುಂಚಸಂಜಾತದುರ್ವಾಂಕುರಾಶಂಕ
ಸಾರಂಗಸಂಯೋಗರಿಂಖನ್ನಖೇನ್ದೂಜ್ಜ್ವಲೇ ಪ್ರೋಜ್ಜ್ವಲೇ
ನಿರ್ಮಲೇ ಪ್ರಹ್ವ ದೇವೇಶ ಲಕ್ಷ್ಮೀಶ ಭೂತೇಶ ತೋಯೇಶ ವಾಣೀಶ ಕೀನಾಶ
ದೈತ್ಯೇಶ ಯಕ್ಷೇಶ ವಾಯ್ವಗ್ನಿಕೋಟೀರಮಾಣಿಕ್ಯ ಸಂಹೃಷ್ಟಬಾಲಾತಪೋದ್ದಾಮ–
ಲಾಕ್ಷಾರಸಾರುಣ್ಯತಾರುಣ್ಯ ಲಕ್ಷ್ಮೀಗೃಹಿತಾಂಘ್ರಿಪದ್ಮ್ಮೇ ಸುಪದ್ಮೇ ಉಮೇ
ಸುರುಚಿರನವರತ್ನಪೀಠಸ್ಥಿತೇ ಸುಸ್ಥಿತೇ
ರತ್ನಪದ್ಮಾಸನೇ ರತ್ನಸಿಮ್ಹಾಸನೇ ಶಂಖಪದ್ಮದ್ವಯೋಪಾಶ್ರಿತೇ ವಿಶ್ರುತೇ
ತತ್ರ ವಿಘ್ನೇಶದುರ್ಗಾವಟುಕ್ಷೇತ್ರಪಾಲೈರ್ಯುತೇ ಮತ್ತಮಾತಂಗ
ಕನ್ಯಾಸಮೂಹಾನ್ವಿತೇ ಭೈರವೈರಷ್ಟಭಿರ್ವೇಷ್ಟಿತೇ
ಮಂಚುಲಾಮೇನಕಾದ್ಯಂಗನಾಮಾನಿತೇ ದೇವಿ ವಾಮಾದಿಭಿಃ ಶಕ್ತಿಭಿಸ್ಸೇವಿತೇ
ಧಾತ್ರಿ ಲಕ್ಷ್ಮ್ಯಾದಿಶಕ್ತ್ಯಷ್ಟಕೈಃ ಸಂಯುತೇ ಮಾತೃಕಾಮಂಡಲೈರ್ಮಂಡಿತೇ
ಯಕ್ಷಗನ್ಧರ್ವಸಿದ್ಧಾಂಗನಾ ಮಂಡಲೈರರ್ಚಿತೇ
ಭೈರವೀ ಸಂವೃತೇ ಪಂಚಬಾಣಾತ್ಮಿಕೇ ಪಂಚಬಾಣೇನ ರತ್ಯಾ ಚ
ಸಂಭಾವಿತೇ ಪ್ರೀತಿಭಾಜಾ ವಸನ್ತೇನ ಚಾನನ್ದಿತೇ ಭಕ್ತಿಭಾಜಂ ಪರಂ ಶ್ರೇಯಸೇ
ಕಲ್ಪಸೇ ಯೋಗಿನಾಂ ಮಾನಸೇ ದ್ಯೋತಸೇ ಛನ್ದಸಾಮೋಜಸಾ ಭ್ರಾಜಸೇ ಗೀತವಿದ್ಯಾ
ವಿನೋದಾತಿ ತೃಷ್ಣೇನ ಕೃಷ್ಣೇನ ಸಮ್ಪೂಜ್ಯಸೇ ಭಕ್ತಿಮಚ್ಚೇತಸಾ ವೇಧಸಾ
ಸ್ತೂಯಸೇ ವಿಶ್ವಹೃದ್ಯೇನ ವಾದ್ಯೇನ ವಿದ್ಯಾಧರೈರ್ಗೀಯಸೇ
ಶ್ರವಣಹರದಕ್ಷಿಣಕ್ವಾಣಯಾ ವೀಣಯಾ ಕಿನ್ನರೈರ್ಗೀಯಸೇ
ಯಕ್ಷಗನ್ಧರ್ವಸಿದ್ಧಾಂಗನಾ ಮಂಡಲೈರರ್ಚ್ಯಸೇ
ಸರ್ವಸೌಭಾಗ್ಯವಾಂಛಾವತೀಭಿರ್ ವಧೂಭಿಸ್ಸುರಾಣಾಂ ಸಮಾರಾಧ್ಯಸೇ
ಸರ್ವವಿದ್ಯಾವಿಶೇಷತ್ಮಕಂ ಚಾಟುಗಾಥಾ ಸಮುಚ್ಚಾರಣಾಕಂಠಮೂಲೋಲ್ಲಸದ್-
ವರ್ಣರಾಜಿತ್ರಯಂ ಕೋಮಲಶ್ಯಾಮಲೋದಾರಪಕ್ಷದ್ವಯಂ ತುಂಡಶೋಭಾತಿದೂರೀಭವತ್
ಕಿಂಶುಕಂ ತಂ ಶುಕಂ ಲಾಲಯನ್ತೀ ಪರಿಕ್ರೀಡಸೇ
ಪಾಣಿಪದ್ಮದ್ವಯೇನಾಕ್ಷಮಾಲಾಮಪಿ ಸ್ಫಾಟಿಕೀಂ ಜ್ಞಾನಸಾರಾತ್ಮಕಂ ಮಾಲಾಗುಣ
ಪುಸ್ತಕಂಚಂಕುಶಂ ಪಾಶಮಾಬಿಭ್ರತೀ ತೇನ ಸಂಚಿನ್ತ್ಯಸೇ ತಸ್ಯ
ವಕ್ತ್ರಾನ್ತರಾತ್ ಗದ್ಯಪದ್ಯಾತ್ಮಿಕಾ ಭಾರತೀ ನಿಸ್ಸರೇತ್ ಯೇನ ವಾಧ್ವಂಸನಾದಾ
ಕೃತಿರ್ಭಾವ್ಯಸೇ ತಸ್ಯ ವಶ್ಯಾ ಭವನ್ತಿಸ್ತಿಯಃ ಪೂರುಷಾಃ ಯೇನ ವಾ
ಶಾತಕಂಬದ್ಯುತಿರ್ಭಾವ್ಯಸೇ ಸೋಪಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀಸಹಸ್ರೈಃ ಪರಿಕ್ರೀಡತೇ
ಕಿನ್ನ ಸಿದ್ಧ್ಯೇದ್ವಪುಃ ಶ್ಯಾಮಲಂ ಕೋಮಲಂ ಚನ್ದ್ರಚೂಡಾನ್ವಿತಂ
ತಾವಕಂ ಧ್ಯಾಯತಃ ತಸ್ಯ ಲೀಲಾ ಸರೋವಾರಿಧೀಃ ತಸ್ಯ ಕೇಲೀವನಂ
ನನ್ದನಂ ತಸ್ಯ ಭದ್ರಾಸನಂ ಭೂತಲಂ ತಸ್ಯ ಗೀರ್ದೇವತಾ ಕಿಂಕರಿ
ತಸ್ಯ ಚಾಜ್ಞಾಕರೀ ಶ್ರೀ ಸ್ವಯಂ
ಸರ್ವತೀರ್ಥಾತ್ಮಿಕೇ ಸರ್ವ ಮನ್ತ್ರಾತ್ಮಿಕೇ
ಸರ್ವ ಯನ್ತ್ರಾತ್ಮಿಕೇ ಸರ್ವ ತನ್ತ್ರಾತ್ಮಿಕೇ
ಸರ್ವ ಚಕ್ರಾತ್ಮಿಕೇ ಸರ್ವ ಶಕ್ತ್ಯಾತ್ಮಿಕೇ
ಸರ್ವ ಪೀಠಾತ್ಮಿಕೇ ಸರ್ವ ವೇದಾತ್ಮಿಕೇ
ಸರ್ವ ವಿದ್ಯಾತ್ಮಿಕೇ ಸರ್ವ ಯೋಗಾತ್ಮಿಕೇ
ಸರ್ವ ವರ್ಣಾತ್ಮಿಕೇ ಸರ್ವಗೀತಾತ್ಮಿಕೇ
ಸರ್ವ ನಾದಾತ್ಮಿಕೇ ಸರ್ವ ಶಬ್ದಾತ್ಮಿಕೇ
ಸರ್ವ ವಿಶ್ವಾತ್ಮಿಕೇ ಸರ್ವ ವರ್ಗಾತ್ಮಿಕೇ
ಸರ್ವ ಸರ್ವಾತ್ಮಿಕೇ ಸರ್ವಗೇ ಸರ್ವ ರೂಪೇ
ಜಗನ್ಮಾತೃಕೇ ಪಾಹಿ ಮಾಂ ಪಾಹಿ ಮಾಂ ಪಾಹಿ ಮಾಂ
ದೇವಿ ತುಭ್ಯಂ ನಮೋ ದೇವಿ ತುಭ್ಯಂ ನಮೋ ದೇವಿ ತುಭ್ಯಂ ನಮೋ
ದೇವಿ ತುಭ್ಯಂ ನಮಃ
॥ ಇತಿ ಶ್ಯಾಮಲಾ ದಂಡಕಮ್ ಸಮ್ಪೂರ್ಣಮ್ ॥