ಒತ್ತಡ ರಹಿತ ಜೀವನಕ್ಕಾಗಿ ನಗು ಯೋಗ ಹೊಸ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಬಹುದು

ಯೋಗಾಭ್ಯಾಸ, ಯೋಗಾಸನಗಳು ನಮ್ಮ ಭವ್ಯ ಭಾರತದ ಭವ್ಯ ಇತಿಹಾಸದ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದು ಇದರ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಇಂದು ಇಡಿಯ ಜಗತ್ತೇ ಅರಿತು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ. ಆದರೆ ಯೋಗದ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಾಕಾರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತ್ರ ಹೆಚ್ಚಿನವರಿಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಏಕೆಂದರೆ ಯೋಗಾಭ್ಯಾಸದಲ್ಲಿಯೂ ಕೆಲವಾರು ವಿಧಗಳಿದ್ದು ಸರಳ ಯೋಗಗಳಿಂದ ಹಠಯೋಗ ಎಂಬ ಕಷ್ಟಸಾಧ್ಯವಾದ ಯೋಗಗಳವರೆಗೆ ಕೆಲವಾರು ವಿಧಗಳಿವೆ. ಭಾರತದ ಈ ಪ್ರಾಚೀನ ಸ್ವಾಸ್ಥ್ಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯು ವರ್ಷಗಳು ಕಳೆಯುತ್ತಾ ಬಂದಂತೆ ಅನೇಕ ಮಾರ್ಪಾಡುಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಗಿದೆ. ನಗುವಿನ ಯೋಗ ಅಥವಾ ಹಾಸ್ಯಯೋಗ ಅಂತಹ ಒಂದು ಮಾರ್ಪಾಡಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಅಂದರೆ 1995 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಮುಂಬೈನ ವೈದ್ಯ ಮದನ್ ಕಟಾರಿಯಾರವರು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಇದೊಂದು ಹಾಸ್ಯದಿಂದ ತುಂಬಿರುವ ಜೊತೆಜೊತೆಗೇ ಕೆಲವು ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನೂ ಮಾಡುವ ಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದ್ದು, ಆಗಾಗ್ಗೆ ಮಧ್ಯಂತರಗಳಲ್ಲಿ ನಗು ಮತ್ತು ಸಂತೋಷದಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತದೆ. ಹಾಸ್ಯಯೋಗದ ಹಿಂದಿನ ಮುಖ್ಯ ಉಪಾಯವೆಂದರೆ ಯಾವುದೇ ಕಾರಣವಿಲ್ಲದೆ ಜನರನ್ನು ನಗಿಸುವುದು. ಇದನ್ನು ಸರಳ ಯೋಗ ಉಸಿರಾಟದ ತಂತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ‘ಹಾಸ್ಯ ಧ್ಯಾನ’ ಎಂಬ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿ ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಒತ್ತಡವನ್ನು ನಿವಾರಿಸಲು ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಕೆಲವಾರು ಅನಾರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ತೊಂದರೆಗಳ ಅಪಾಯದ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಲು ಇದೊಂದು ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ. ರೋಗನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು, ಖಿನ್ನತೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಲು ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಲು ಇದು ನಿಮಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವ ಬಗೆ

ಯಾರನ್ನೂ ಅಪಹಾಸ್ಯ ಮಾಡದೇ ಹಾಸ್ಯ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ ಎಂಬುದೊಂದು ಹಳೆಯ ನಾಣ್ಣುಡಿ. ವಾಸ್ತವದಲ್ಲಿ, ಯಾವುದೇ ಹಾಸ್ಯ ಅಥವಾ ನಗುವಿನ ಹಿಂದೆ ಇನ್ನೊಬ್ಬರ ತಪ್ಪು ಅಥವಾ ಇನ್ನೊಬ್ಬರನ್ನು ಕೀಳರಿಮೆಗೆ ಗುರಿಯಾಗಿಸುವುದೇ ಮುಖ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾಗಿ, ನಗಿಸುವುದು ಅಷ್ಟು ಸುಲಭದ ಕೆಲಸವಲ್ಲ, ಅಂತೆಯೇ ಅಸಾಧ್ಯವೂ ಅಲ್ಲ. ನಗು ಬರುವಂತೆ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಸಿದ್ಧಗೊಳಿಸಬೇಕಷ್ಟೇ. ಹಾಸ್ಯ ಯೋಗ ಮಾಡುವುದೇ ಇದನ್ನು! ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಯಾರನ್ನೂ ಅಪಹಾಸ್ಯ ಮಾಡುವುದಾಗಲೀ ಕೀಳಾಗಿ ಕಾಣುವುದಾಗಲೀ ಮಾಡುವ ಅಗತ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ. ಇದನ್ನು ಮಾಡಲು ಮುಖ್ಯವಾದ ಚಟುವಟಿಕೆ ಎಂದರೆ ಬಾಯಿಯನ್ನು ತೆರೆದು ಎಷ್ಟು ಸಾಧ್ಯವೋ ಅಷ್ಟೂ ಬಾಯಿ ಅಗಲಿಸಿ ನಗುತ್ತಾ ಗರಿಷ್ಟ ಮಟ್ಟದ ನಿಃಶ್ವಾಸ ಬಿಡುವುದು. ಇದನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ದೇಹವನ್ನು ಕೊಂಚ ಬೆಚ್ಚಗಾಗಿಸುವ ವ್ಯಾಯಾಮಗಳು, ಚಪ್ಪಾಳೆ, ಮಂತ್ರೋಚ್ಛಾರಣೆ, ದೀರ್ಘ ಉಸಿರಾಟ ಇವೆಲ್ಲಾ ಬೇಕಾಗುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದನ್ನು ನಗುವಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತೀರೋ, ಅದು ಅದೇ ಹೆಸರಿನ ಯೋಗವಾಗುತ್ತದೆ.

ಆಳವಾದ ಉಸಿರಾಟದ ನಗು

ಇದುವರೆಗೆ ಹಾಸ್ಯಯೋಗ ಮಾಡಿರದೇ ಇದ್ದವರಿಗೆ ಇದು ಪ್ರಾರಂಭದ ಹಾಸ್ಯಯೋಗವಾಗಿದೆ. ಇದು ನಿಮ್ಮನ್ನು ನಿರಾಳಗೊಳಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನೀವು ಇತರ ವ್ಯಾಯಾಮಗಳಿಗೆ ಮುಂದುವರಿಯುವಾಗ ಹೆಚ್ಚು ಗಮನ ಹರಿಸಬೇಕಾಗದಂತೆ ಈ ಅಭ್ಯಾಸ ನೆರವಾಗುತ್ತದೆ. ಆಳವಾದ ಉಸಿರಾಟವು ‘ನಿಮ್ಮ ಹೊಟ್ಟೆಯಿಂದ ಆಳವಾಗಿ ನಗಲು’ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೆ ’ಗಹಗಹಿಸಿ ನಗುವುದು’ ಎನ್ನುತ್ತೇವೆ.

ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಕ್ರಮ:

ಎರಡೂ ಹಸ್ತಗಳನ್ನು ವಪೆಯ ಭಾಗ, ಅಂದರೆ ಹೊಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಎದೆಯ ನಡುವೆ ಇರುವ ಭಾಗದ ಮೇಲಿರಿಸಿ ಅಂದರೆ ಒಂದರಿಂದ ನಾಲ್ಕು ಎಣಿಸುವವರೆಗೆ ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಉಸಿರನ್ನು ಮೂಗಿನಿಂದ ಎಳೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಅಂದರೆ ಹೊಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಶ್ವಾಸಕೋಶ ಎರಡೂ ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಭರ್ತಿಯಾಗಬೇಕು.

ಈಗ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಒಂದರಿಂದ ನಾಲ್ಕು ಎಣಿಸುವವರೆಗೆ ತಡೆತಡೆದು, ಆದಷ್ಟೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಒತ್ತಡದಿಂದ, ನಿಃಶ್ವಾಸ ಹೊರಬಿಡಬೇಕು. ಅಂದರೆ ಗಹಗಹಿಸಿ ಹ್ಹ ಹ್ಹ ಹ್ಹ ಹ್ಹಾ ಎಂದು ನಾಲ್ಕು ಬಾರಿ ಉಸಿರನ್ನು ಬಾಯಿಯಿಂದ ಕ್ಷಿಪ್ರವಾಗಿ ಹೊರಬಿಡಬೇಕು. ನಾಲ್ಕು ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣ ಉಸಿರು ಖಾಲಿಯಾಗಬೇಕು.

ಎದೆ ಉಬ್ಬುವ ಮತ್ತು ಕುಗ್ಗುವ ಅನುಭವವನ್ನು ಕೈಗಳಿಂದ ಪಡೆಯಬೇಕು.

ಈ ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ನಿಮಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುವಷ್ಟು ಬಾರಿ, ನಿಮಗೆ ಅಭ್ಯಾಸವಾಗುವವರೆಗೆ ನಿರ್ವಹಿಸಬೇಕು. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಉಸಿರಿನ ಮೇಲೆ ನಿಮ್ಮ ಪೂರ್ಣ ಗಮನವಿರಬೇಕು ಮತ್ತು ಆದಷ್ಟೂ ಈ ಗಮನ ಎದೆಯ ಮೇಲಿರುವ ನಿಮ್ಮ ಹಸ್ತಕ್ಕೆ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಬೇಕು. ಪ್ರತಿ ಬಾರಿಯ ನಿಃಶ್ವಾಸವೂ ನೀವು ಗಹಗಹಿಸಿ ನಗುತ್ತಿರುವಂತೆ ಭಾಸವಾಗುತ್ತದೆ.

ಸಿಂಹಘರ್ಜನೆಯ ನಗು

ಈ ಯೋಗದಿಂದ ನೀವು ಹೆಚ್ಚು ಆರಾಮದಾಯಕ ಹಾಗೂ ಚಟುವಟಿಕೆಯುಳ್ಳವರಾಗುತ್ತೀರಿ. ಒತ್ತಡ ರಹಿತ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಇದೊಂದು ಪರಿಪೂರ್ಣವಾದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿದೆ.

ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಕ್ರಮ

ಬಾಯಿಯನ್ನು ಅಗಲವಾಗಿ ತೆರೆದು ನಾಲಿಗೆಯನ್ನು ಎಷ್ಟು ಸಾಧ್ಯವೋ ಅಷ್ಟೋ ಹೊರ ಚಾಚಿ

ಕಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಆದಷ್ಟೂ ಅಗಲಿಸಿ, ಕೈಗಳನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿ, ಸಿಂಹ ತನ್ನ ಪಂಜಗಳನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿದಂತೆ ಕಾಣಬೇಕು.

ಈಗ ಸಿಂಹದ ಘರ್ಜನೆಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವಂತೆ ಗಹಗಹಿಸಿ ನಗಲು ಯತ್ನಿಸಿ. ಈ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಮುಖದ ಸ್ನಾಯುಗಳು, ನಾಲಿಗೆ ಮತ್ತು ಗಂಟಲು ಹೆಚ್ಚು ಸೆಳೆತಕ್ಕೊಳಗಾಗುವುದನ್ನು ನೀವು ಗಮನಿಸಬಹುದು.

ಆರೋಗ್ಯಕರ ಹಾಸ್ಯ ವ್ಯಾಯಾಮಗಳು:

ಇದನ್ನು ನೀವು ಒಂಟಿಯಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ನಿಮಗೆ ಇತರರ ನೆರವು ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಸಂವಾದಾತ್ಮಕವಾಗಿದೆ. ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಸಂಗಾತಿ ಅಥವಾ ಸ್ನೇಹಿತರೊಂದಿಗೆ ನೀವು ಇದನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದು. ಇದು ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಒತ್ತಡ, ಉದ್ವೇಗ ಮತ್ತು ಆತಂಕವನ್ನೂ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಕ್ರಮ:

ಇಬ್ಬರಿದ್ದರೆ ಎದುರು ಬದುರಾಗಿ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರಿದ್ದರೆ ವೃತ್ತಾಕಾರದಲ್ಲಿ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳಿ

ನಿಮ್ಮಲ್ಲೊಬ್ಬರಿಗೆ ’ಒಂದು ಎರಡು ಮೂರು..” ಹೀಗೆ ಹೇಳುವ ಕಾರ್ಯ ವಹಿಸಿ.

ಯಾವಾಗ ಮೂರು ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೋ ಆ ಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಉಳಿದವರೆಲ್ಲರೂ ನಗಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಬೇಕು. ಹೇಗೆ ನಗಬೇಕು ಎಷ್ಟು ಬಾರಿ ನಗಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನು ಮೊದಲೇ ನಿರ್ಧರಿಸಿಕೊಂಡು ಎಲ್ಲರೂ ಒಂದೇ ಲಯದಲ್ಲಿ ನಗಬೇಕು.

ನಗಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಾಗ ನಿಮ್ಮ ಕೈಗಳನ್ನು ಮೇಲಕ್ಕೆತ್ತಿ ತಲೆಯನ್ನು ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಬಾಗಿಸಿ ಅಂದರೆ ಗದ್ದ ಆಕಾಶ ನೋಡುತ್ತಿರುವಂತೆ ಇರುವಾಗ ಆದಷ್ಟೂ ಆಳವಾಗಿ ಗಹಗಹಿಸಿ ನಗಿ. ಒಂದು ನಿಃಶ್ವಾಸದ ನಗು ಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ಬಳಿಕ ನಗುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿ ಮೊದಲ ಹಂತಕ್ಕೆ ಬನ್ನಿ.

ಈಗ ಕೈಗಳನ್ನು ಕೆಳಕ್ಕೆ ತಂದು ಎಲ್ಲರೂ ಚಪ್ಪಾಳೆ ತಟ್ಟಲು ತೊಡಗಬೇಕು.

ಪ್ರತಿ ಚಪ್ಪಾಳೆಗೂ ’ಹೋ’ ಅಥವಾ ’ಹಾ’ ಎಂದು ನಗಬೇಕು ಮತ್ತು ಸುಮಾರು ಐದರಿಂದ ಆರು ಚಪ್ಪಾಳೆಗಳು ಬರಬೇಕು. ಹೀಗೇ ಕೆಲವಾರು ಬಾರಿ ಪುನರಾವರ್ತಿಸಿ. ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘ ಉಸಿರಾಟಗಳ ಮೂಲಕ ಕೊನೆಗೊಳಿಸಿ.

ಗುನುಗುನಿಸುವ ನಗು

ಇದು ನಿಮ್ಮನ್ನು ನಿರಾಳವಾಗಿಸುವುದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಅಧಿಕ ರಕ್ತದೊತ್ತಡದ ಮಟ್ಟವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಲು ಮತ್ತು ಸ್ಪಷ್ಟತೆ ಮತ್ತು ಗಮನವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲೂ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.