‘ಮಾತು ಬೆಳ್ಳಿ, ಮೌನ ಬಂಗಾರ’ ಈ ಮಾತು ಅಕ್ಷರಶಃ ಸತ್ಯ. ಯಾವಾಗ ಮಾತನಾಡಬೇಕು, ಯಾವಾಗ ಮೌನವಾಗಿರಬೇಕು ಎಂಬ ಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡಿರುವುದೇ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆ. ಯಾಕೆಂದರೆ ಕೇವಲ ಮಾತಿನಿಂದಲೇ ಎಷ್ಟೋ ಸಂಬಂಧಗಳು ಕಡಿದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ, ಸಂಬಂಧ ಬೆಳೆಯುವುದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
ಯಾವಾಗ ಮಾತನಾಡಬೇಕು ಯಾವಾಗ ಮಾತನಾಡಬಾರದು ಎಂಬುದು ಗೊತ್ತಾಗುವುದೇ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇಲ್ಲ. ಇದು ಹೆಚ್ಚಿನವರ ಅನುಭವಕ್ಕೂ ಬಂದಿರುತ್ತದೆ.ಯಾಕೆಂದರೆ ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿಮಾತನಾಡಿದರೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ, ಇನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಮಾತನಾಡಿ ಕೆಟ್ಟವರಾಗಿಬಿಡುತ್ತೇವೆ. ಹಾಗಂತ ಕೆಲವೊಂದು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿಮಾತನಾಡದೇ ಇರುವುದಕ್ಕೂ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.
ಸ್ವಯಂ ಅರಿವು, ಗ್ರಹಿಕೆ ಮತ್ತು ಅನುಭೂತಿ ಒಂದೊಳ್ಳೆಯ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಇರುವ ಸೂತ್ರಗಳು. ಯಾವುದೇ ಒಂದು ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿನಮ್ಮ ತಕ್ಷಣದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಅದರಿಂದ ಒಳಿತಾಗುವುದೇ ಅಥವಾ ಅದರಿಂದ ಕೆಡುಕು ಉಂಟಾಗುವುದೋ ಎಂಬುದನ್ನು ಅರಿತುಕೊಂಡರೆ ಸಾಕು.
ಸಿಟ್ಟು ಬಂದಾಗ ಮಾತನಾಡಬಾರದು, ಯಾವುದೇ ವಿಷಯಕ್ಕೂ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ನೀಡಲೇಬಾರದು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ. ಅಂತಹ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿಮಾತನಾಡಿದಾಗ ಅದು ನಮ್ಮನ್ನು ಅಹಂಕಾರಿ, ಮುಕ್ತ ಮನಸ್ಥಿತಿ ಇಲ್ಲದವನು, ಕೆಟ್ಟ ಸ್ವಭಾವದವನು, ವಾದ ಮಾಡುವನು, ನಿರ್ದಯಿ… ಎಂದೆಲ್ಲಾಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಸಿಟ್ಟು ಬಂದಾಗ ಗಟ್ಟಿಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿಮತ್ತೊಬ್ಬರ ಮೇಲೆ ರೇಗಾಡಿಬಿಡುತ್ತೇವೆ. ಇದು ಕೇವಲ ಇಬ್ಬರ ನಡುವಿನ ಸಂವಹನವನ್ನು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಸಂಬಂಧವನ್ನೇ ಹಾಳು ಮಾಡಿಬಿಡುತ್ತದೆ.
ಮಾತಿಗಿರುವ ಶಕ್ತಿ
ಸತ್ಯ ಏನು ಎಂಬುದು ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದೇ ಇದ್ದಾಗ ಮಾತನಾಡದೇ ಇರುವುದು ಒಳ್ಳೆಯದು. ಕೆಲವೊಂದು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಘಟನೆ ಏನು, ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಏನಾಗಿದೆ ಎಂಬುದು ತಿಳಿಯದೆಯೂ ಕೆಲವರು ಮಾತನಾಡುವುದಿದೆ. ವಿನಾಃ ಕಾರಣ ಹಬ್ಬಿದ ಗಾಸಿಪ್ಗಳೂ ಅದಾಗಿರಬಹುದು. ಹೀಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದ ವಿಚಾರಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ನೀಡುವುದರಿಂದ ಅನಗತ್ಯ ಮನಸ್ತಾಪಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುವುದು. ಏನೇನೋ ಮಾತನಾಡಿದರೆ ಅದರಿಂದ ಕೆಲವರಿಗೆ ನೋವುಂಟಾಗಬಹುದು, ದೊಡ್ಡ ಅಪರಾಧ ಎನ್ನಿಸಬಹುದು, ನಮ್ಮ ಮಾತಿನಿಂದ ಆ ವ್ಯಕ್ತಿ ಬಲಹೀನಬಹುದು ಅಂದರೆ ಆತನ ಮನಸ್ಥಿತಿ ಕುಗ್ಗಿ ಹೋಗಬಹುದು. ಅಂತಹ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿಮೌನವಾಗಿರುವುದೇ ಲೇಸು.
ಇತರರು ಮಾತನಾಡುವಾಗ ಮೌನವಾಗಿದ್ದುಕೊಂದು ಮಾತು ಮುಗಿಯುವವರೆಗೆ ಕೇಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಎದುರಿಗಿದ್ದರಿಗೆ ನಮ್ಮ ಮಾತಿನಿಂದ ನೋವುಂಟಾಗುತ್ತದೆ ಅಂತಾದರೆ ಮಾತನಾಡದಿರುವುದೇ ಒಳ್ಳೆಯದು. ನಿರಂತರವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದರೆ ಎದುರಿಗಿದ್ದವರಿಗೆ ಸಹಿಸಿಕೊಳ್ಳಲೂ ಅಸಾಧ್ಯವಾಗಬಹುದು. ಅಥವಾ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿದಂತೆ ಭಾಸವಾಗುವುದು, ಇಲ್ಲವೇ ಬೋರ್ ಎನ್ನಿಸಬಹುದು. ಒಂದು ಸುಳ್ಳು ಮತ್ತೆ ಸಾವಿರ ಸುಳ್ಳು ಹೇಳುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಯಾವುದೇ ಕಾರಣಕ್ಕೂ ಸುಳ್ಳು ಹೇಳಿ ನೋಯಿಸದೇ ಇರುವುದು ಒಳಿತು. ಸತ್ಯವನ್ನೇ ಹೇಳಿದರೆ ಅದರಿಂದ ಯಾವುದೇ ಸಮಸ್ಯೆ ಉಂಟಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿಒಂದಷ್ಟು ಜನ ಯಾವುದೋ ವಿಚಾರಕ್ಕೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ. ಏನು ಎಂಬುದು ತಿಳಿದಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೂ ಅವರ ಮಧ್ಯೆ ಹೋಗಿ ಸೇರಿಕೊಂಡಾಗ ಎಲ್ಲವೂ ಗೊತ್ತಿದ್ದವರಂತೆ ವರ್ತಿಸಬಾರದು. ಯಾರು ಯಾವ ರೀತಿ ಮಾತನಾಡಬೇಕು, ಯಾವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿಹೇಗೆ ಮಾತನಾಡಬೇಕು ಎಂಬುದರ ಅರಿವು ಇರಬೇಕು. ನಮ್ಮ ಮಾತಿನ ಅಗತ್ಯ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಅನಗತ್ಯವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಿ ಮುಜುಗರಕ್ಕೀಡಾಗಬಾರದು.
ಹೇಳಿದ್ದನ್ನೇ ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಹೇಳುವುದು. ಹೀಗೆ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಕೇಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವವರಿಗೂ ಬೋರ್ ಅನ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಹೇಳಿದ್ದನ್ನೇ ಹೇಳಿದರೆ ಸುಳ್ಳು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಾರೋ ಏನೋ ಎಂದೆಣಿಸಬಹುದು. ಮಾತಾನಾಡುವಾಗ ಇತರರು ನಮ್ಮ ಮಾತನ್ನು ತುಂಡರಿಸುವ ಮೊದಲು ನಾವೇ ಮಾತಿಗೆ ಪೂರ್ಣ ವಿರಾಮ ಹಾಕುವುದು ಒಳ್ಳೆಯದು.
ನಾವು ಮಾತನಾಡುವ ರೀತಿಗೆ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಉಳಿಸುವ ಅಥವಾ ಅಳಿಸುವ ಶಕ್ತಿ ಇರುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಅನುಕಂಪ, ಪ್ರೀತಿ, ಸಕಾರಾತ್ಮಕತೆ, ಇತರರನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುವ, ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುವ ಮಾತುಗಳನ್ನೇ ಆಡಬೇಕು. ಇಲ್ಲವಾದರೆ ಮೌನವಾಗಿರುವುದೇ ಲೇಸು.